چه دستگاه‌های الکترونیکی طلا دارند؟

وقتی به طلا فکر می‌کنیم، اغلب جواهرات و سکه‌ها به ذهن‌مان می‌رسند. اما آیا می‌دانستید طلا در دل بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی روزمره ما پنهان شده؟ این فلز گرانبها، فراتر از ویترین طلا فروشی‌ها، در قلب فناوری مدرن قرار دارد!
در دنیای مدرن که تکنولوژی با سرعت سرسام‌آوری در حال پیشرفت است، دستگاه‌های الکترونیکی به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی ما تبدیل شده‌اند. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که وقتی تلفن همراه، کامپیوتر یا حتی کنسول بازی قدیمی‌تان را دور می‌اندازید، ممکن است در حال دور ریختن یک گنج کوچک باشید؟ بله، بسیاری از دستگاه‌های الکترونیکی حاوی مقادیر اندکی طلا هستند که به دلیل خواص منحصربه‌فرد این فلز گرانبها، در قطعات مختلف آن‌ها به کار می‌رود. در این جا، به سراغ این گنج مخفی می‌رویم و بررسی می‌کنیم که کدام دستگاه‌های الکترونیکی حاوی طلا هستند، چرا از طلا استفاده می‌شود و چگونه می‌توان این فلز ارزشمند را بازیافت کرد.

چرا طلا در دستگاه‌های الکترونیکی استفاده می‌شود؟

طلا به دلیل ویژگی‌های استثنایی‌اش، از جمله رسانایی بالای الکتریکی، مقاومت در برابر خوردگی و انعطاف‌پذیری، یکی از فلزات مورد علاقه در صنعت الکترونیک است. این فلز در مقادیر کم، اغلب به صورت روکش یا آلیاژ، در قطعاتی مانند کانکتورها، پین‌ها و مدارهای چاپی استفاده می‌شود تا انتقال جریان الکتریکی را بهبود بخشد و از فرسودگی قطعات جلوگیری کند. هرچند مقدار طلا در هر دستگاه اندک است، اما با توجه به حجم عظیم تولیدات الکترونیکی، بازیافت این فلز می‌تواند به یک منبع اقتصادی جذاب تبدیل شود.

دستگاه‌های الکترونیکی که طلا در خود پنهان کرده‌اند

بیایید نگاهی به برخی از رایج‌ترین دستگاه‌های الکترونیکی حاوی طلا بیندازیم. این فهرست شما را شگفت‌زده خواهد کرد!

1. رایانه‌ها و لپ‌تاپ‌ها💻: معدن طلای دیجیتال
رایانه‌های شخصی و لپ‌تاپ‌ها از جمله دستگاه‌هایی هستند که بالاترین مقدار طلا را در خود دارند. قطعات کلیدی مانند مادربرد، پردازنده‌های مرکزی (CPU)، ماژول‌های حافظه (RAM) و کارت‌های گرافیک حاوی روکش‌های طلا در کانکتورها و پین‌های اتصال هستند. به طور متوسط، یک کامپیوتر شخصی می‌تواند بین 0.2 تا 0.5 گرم طلا داشته باشد، در حالی که سرورهای پیشرفته ممکن است تا 8 گرم طلا در خود جای دهند. مادربردها به‌ویژه به دلیل داشتن مدارهای چاپی (PCB) و چیپ‌های با کیفیت، از منابع اصلی طلا محسوب می‌شوند.

2. تلفن‌های همراه📱: طلای کوچک اما پرتعداد
هرچند مقدار طلا در یک گوشی موبایل ناچیز است (حدود 0.034 گرم به ازای هر گوشی)، اما با توجه به تولید سالانه میلیاردها گوشی، این مقدار جمعاً قابل توجه می‌شود. بردهای مدار چاپی، کانکتورها، پین‌های اتصال و حتی چیپ‌های داخلی گوشی‌های هوشمند حاوی طلا هستند. نکته جالب اینجاست که گوشی‌های قدیمی‌تر، مانند مدل‌های دکمه‌ای نوکیا، سونی اریکسون یا زیمنس، به دلیل استفاده از روکش‌های طلای ضخیم‌تر، طلای بیشتری نسبت به گوشی‌های مدرن دارند. برای مثال، از یک کیلوگرم برد گوشی‌های قدیمی می‌توان حدود 1 تا 1.5 گرم طلای خالص استخراج کرد.

3. کنسول‌های بازی🕹: گنج‌های سرگرم‌کننده
کنسول‌های بازی مانند Nintendo 64، PlayStation Portable یا Xbox 360 نیز حاوی مقادیر اندکی طلا در بردهای مدار و کانکتورهای خود هستند. اگرچه مقدار طلا در این دستگاه‌ها کمتر از رایانه‌هاست، اما حجم بالای تولید این کنسول‌ها و لوازم جانبی آن‌ها (مانند کنترلرها و کارتریج‌های قدیمی) آن‌ها را به منبعی جذاب برای بازیافت تبدیل کرده است.

4. تلویزیون‌ها و تجهیزات صوتی‌تصویری📺
تلویزیون‌های قدیمی CRT و حتی مدل‌های جدیدتر LCD و LED در بردهای مدار و کانکتورهای خود مقادیر کمی طلا دارند. همچنین، تجهیزات صوتی پیشرفته مانند تقویت‌کننده‌ها و هدفون‌های حرفه‌ای از روکش‌های طلا برای بهبود کیفیت صدا و کاهش نویز استفاده می‌کنند. این دستگاه‌ها اگرچه طلای کمتری نسبت به رایانه‌ها دارند، اما به دلیل فراوانی، همچنان ارزش بازیافت دارند.

5. دستگاه‌های خانگی و سایر تجهیزات🖨
از یخچال و ماشین لباسشویی گرفته تا دستگاه‌های کوچک‌تر مانند سشوار و رادیو، بسیاری از وسایل خانگی حاوی بردهای الکترونیکی هستند که مقادیر ناچیزی طلا در خود دارند. همچنین، دستگاه‌های هشداردهنده دود و آتش و برخی قطعات الکترونیکی خودروها نیز می‌توانند حاوی طلا باشند.

6. اشیای غیرمنتظره: از کتاب‌های قدیمی تا ظروف طلاکاری‌شده
شاید باورش سخت باشد، اما برخی کتاب‌های قدیمی با صفحات یا جلدهای طلاکاری‌شده و حتی ظروف تزئینی با روکش طلا نیز می‌توانند منبعی برای بازیافت طلا باشند. این موارد، اگرچه نادر هستند، اما نباید نادیده گرفته شوند.

7. دوربین‌های دیجیتال و فیلم‌برداری📷
حسگرهای نوری و چیپ‌های پردازش تصویر دارای اتصالات با روکش طلا هستند.

8.مانیتورها و نمایشگرها🖥 
بوردهای اتصال و کابل‌های با کیفیت بالا در بخش ورودی‌ها و خروجی‌ها طلا دارند.

9. تجهیزات مخابراتی و روترها📡
سوئیچ‌ها، مودم‌ها و روترها حاوی مقادیر کوچکی از طلا برای افزایش دوام و کیفیت سیگنال هستند.

10. تجهیزات پزشکی الکترونیکی🧠
مانند مانیتورهای قلب، تجهیزات MRI، اسکنرها، دستگاه‌های شوک و غیره. دقت و ایمنی بالا، استفاده از طلا را ضروری کرده.

11.  تجهیزات هوافضا و نظامی✈️
در ماهواره‌ها، موشک‌ها و سیستم‌های راداری، از طلا برای اطمینان از عملکرد پایدار در شرایط سخت استفاده می‌شود.

کدام قطعات الکترونیکی طلای بیشتری دارند؟

در میان قطعات مختلف، برخی از آن‌ها به دلیل تمرکز بالای طلا، برای بازیافت جذاب‌تر هستند:

🔶پردازنده‌های مرکزی (CPU): به‌ویژه مدل‌های قدیمی‌تر مانند پنتیوم 3 و 4، به دلیل داشتن پین‌های روکش‌شده با طلا.

🔶ماژول‌های RAM: لبه‌های اتصال این ماژول‌ها اغلب با طلا روکش شده‌اند.

🔶بردهای مدار چاپی (PCB): به‌ویژه بردهای مخابراتی، پزشکی و نظامی که روکش‌های طلای ضخیم‌تری دارند.

🔶خازن‌ها و چیپ‌های سرامیکی: برخی از این قطعات حاوی طلا، نقره و پالادیوم هستند.

🔶پین‌ها و کانکتورها: به دلیل روکش طلا برای بهبود رسانایی.

بازیافت طلا: فرصت اقتصادی یا چالش زیست‌محیطی؟

بازیافت طلا از ضایعات الکترونیکی نه تنها یک فرصت اقتصادی است، بلکه به کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از دفع نادرست این زباله‌ها کمک می‌کند. ضایعات الکترونیکی حاوی فلزات سمی مانند سرب، جیوه و کادمیوم هستند که در صورت دفن یا سوزاندن غیراصولی، می‌توانند به خاک و آب آسیب برسانند. با این حال، استخراج طلا نیز چالش‌های خود را دارد:

🟠روش‌های شیمیایی: استفاده از اسیدهایی مانند تیزاب سلطانی (مخلوطی از اسید نیتریک و کلریدریک) برای جداسازی طلا رایج است، اما این روش‌ها خطرناک هستند و نیاز به تجهیزات ایمنی و دانش تخصصی دارند.

🟠روش‌های حرارتی: ذوب قطعات در کوره‌های مخصوص (قالکاری) نیز روشی دیگر است، اما گازهای سمی تولیدشده در این فرآیند باید به دقت مدیریت شوند.

🟠روش‌های نوین: محققان در حال توسعه روش‌های پایدارتر مانند استفاده از میکروارگانیسم‌ها (مانند آسپرژیلوس نایجر) یا ژل‌های کاغذی برای استخراج طلا با کمترین آسیب زیست‌محیطی هستند.

آمارها نشان می‌دهد که از هر تن برد مدار چاپی می‌توان 200 تا 300 گرم طلا استخراج کرد، در حالی که معادن طلا معمولاً تنها 1 تا 10 گرم طلا در هر تن سنگ دارند. این پتانسیل عظیم، بازیافت الکترونیکی را به صنعتی پرسود تبدیل کرده است.

نکات مهم برای بازیافت‌کنندگان مبتدی

اگر به فکر ورود به دنیای بازیافت طلا هستید، به این نکات توجه کنید:

🔸آموزش و ایمنی: استخراج طلا از قطعات الکترونیکی نیاز به دانش شیمیایی و رعایت نکات ایمنی دارد. استفاده نادرست از مواد شیمیایی می‌تواند خطرناک باشد.

🔸جمع‌آوری در مقیاس بزرگ: به دلیل مقدار کم طلا در هر دستگاه، بازیافت در مقیاس بزرگ (مثلاً چند صد کیلوگرم برد) اقتصادی‌تر است.

🔸تخصص و تجهیزات: بهتر است این کار را به شرکت‌های معتبر بازیافت بسپارید، مگر اینکه تجهیزات و مهارت کافی داشته باشید.

🔸بررسی بازار: قیمت ضایعات الکترونیکی ممکن است به دلیل عرضه و تقاضا نوسان داشته باشد. بردهای قدیمی‌تر معمولاً ارزش بیشتری دارند.

نتیجه‌گیری: گنجی در دسترس اما با مسئولیت

دستگاه‌های الکترونیکی که هر روز از آن‌ها استفاده می‌کنیم، حاوی مقادیر کوچکی از طلا هستند که در صورت بازیافت صحیح، می‌توانند به منبعی ارزشمند تبدیل شوند. از رایانه‌ها و گوشی‌های موبایل گرفته تا کنسول‌های بازی و حتی کتاب‌های قدیمی، این گنج‌های مخفی در انتظار کشف هستند. با این حال، بازیافت طلا نیازمند دانش، تجهیزات و توجه به محیط زیست است. در ای‌آز، ما به شما توصیه می‌کنیم که با آگاهی و مسئولیت، به این صنعت جذاب وارد شوید و از ضایعات الکترونیکی، فرصتی برای خلق ارزش و حفظ محیط زیست بسازید.
آیا شما هم دستگاه‌های قدیمی در خانه دارید که ممکن است حاوی طلا باشند؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید و برای اطلاعات بیشتر در مورد بازیافت فلزات گرانبها، با مجله خبری ای‌آز همراه باشید! برای تهیه مواد شیمیایی و تجهیزات مورد نیاز استخراج طلا، از محصولات باکیفیت ای‌آز بازدید کنید و با اطمینان به این صنعت جذاب وارد شوید!