کروزه چینی | Porcelain Crucible

کروزه چینی یک بوته آزمایشگاهی از جنس چینی سرامیکی است که برای عملیات حرارتی غیرمستقیم مانند خاکسترگیری، کلسیناسیون، تعیین آب تبلور، تبخیر و سوزاندن مواد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار به دلیل مقاومت حرارتی مناسب، بی‌اثر بودن نسبت به بیشتر مواد شیمیایی و دوام بالا، یکی از تجهیزات اصلی آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، صنایع غذایی و شیمی تجزیه به شمار می‌رود.
کروزه ها و پوشش های آنها از مواد مقاوم در برابر دمای بالا، معمولاً چینی، آلومینا یا یک فلز بی اثر ساخته شده اند. سرامیک هایی مانند آلومینا، زیرکونیا و به خصوص منیزیم بالاترین دما را تحمل می کنند. اخیراً از فلزاتی مانند نیکل و زیرکونیوم استفاده شده است. درب ها معمولاً شل هستند تا اجازه دهند گازها در طول گرم شدن نمونه داخل خارج شوند. بوته‌ چینی و درب‌های آن‌ها می‌توانند به شکل‌های بالا و کم شکل و در اندازه‌های مختلف باشند، اما معمولاً از بوته‌های چینی کوچک 10 تا 100 میلی‌لیتری برای آنالیز شیمیایی گرانشی استفاده می‌شود. 
 

جنس و ساختار

کروزه چینی از ترکیب سیلیکا، آلومینا و فلدسپات ساخته شده و دارای سطحی صاف، وزن کم و مقاومت حرارتی تا حدود 950–1100°C است. این بوته‌ها برای حرارت‌های تدریجی و غیرمستقیم مناسب بوده و برای شعله مستقیم و ذوب فلزات طراحی نشده‌اند.

کاربردهای اصلی

• خاکسترگیری (Ashing)
• اندازه‌گیری آب تبلور
• سوزاندن و تجزیه مواد آلی
• کلسیناسیون و حرارت‌دهی کنترل‌شده
• تبخیر و تغلیظ محلول‌ها
• آزمایش‌های وزنی (Gravimetric Analysis)

تفاوت کروزه چینی با بوته چینی کاسه‌ای

مزایا

• مقاومت حرارتی مناسب
• سطح صاف و بدون چسبندگی
• بدون واکنش با مواد شیمیایی
• سبک و اقتصادی

نکات مهم هنگام استفاده

• کروزه را به‌تدریج گرم کنید تا از شوک حرارتی جلوگیری شود.
• از شعله مستقیم استفاده نکنید.
• برای وزن‌کشی دقیق، کروزه را ابتدا به وزن ثابت در کوره برسانید.
• برای جلوگیری از ترک، کروزه داغ را روی سطح سرد قرار ندهید.

• توجه داشته باشید که به هنگام گرم کردن بوته چینی باید آن را با گیره مخصوص خودش نگه داشت و یا روی حفره مثلث نسوز که از جنس فلز و سه تکه روکش چینی می باشد و کاربرد آن برای کروزه نگهداری از آن موقع گرم کردن است، گذاشت.

• کروزه چینی در برابر شک حرارتی مقاوم نیست ینابراین قبل از خروج از کوره باید اجازه دهید سرد شده و سپس خارج شود.